Προετοιμάζει η Ρωσία εισβολή στην Ουκρανία, όπως θα μπορούσε να εννοηθεί από την κινητοποίηση ρωσικών δυνάμεων στα σύνορα και από τη ρητορική της Μόσχας, με βάση την οποία τίποτα δεν αποκλείεται; Προετοιμάζει η Ουκρανία ευρεία επιχείρηση ανακατάληψης των ανατολικών επαρχιών της που έχουν αποσχισθεί, όπως θα μπορούσε να εννοηθεί από την κινητοποίηση των ουκρανικών στρατευμάτων; Η υπόθεση της Ουκρανίας έχει περάσει σε μία εξαιρετικά λεπτή φάση, με τις αμερικανικές δυνάμεις στην Ευρώπη να τελούν στο ανώτατο επίπεδο συναγερμού, εντείνοντας την κατασκοπευτική δραστηριότητα, ώστε να στηρίξουν τις ουκρανικές δυνάμεις σε ενδεχόμενο πολέμου. «Το πιθανότερο είναι ότι οι ρωσικές στρατιωτικές ασκήσεις έχουν στόχο απλώς να ταρακουνήσουν το Κίεβο. Αν το Κρεμλίνο είχε σκοπό πραγματική επίθεση, θα προσπαθούσε να κρύψει τις ενέργειές του, ώστε να διατηρήσει ένα στοιχείο αιφνιδιασμού», εκτίμησε ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Κίεβο, Στίβεν Πάιφερ.

Πώς όμως φθάσαμε από την εκεχειρία του περασμένου καλοκαιριού ανάμεσα στον ουκρανικό στρατό και τους ρωσόφωνους αντάρτες της ανατολικής Ουκρανίας στην τωρινή κλιμάκωση; Η γραμμή της εκεχειρίας, μήκους 400 χιλιομέτρων, που χωρίζει τις αυτοανακηρυχθείσες δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ στην Ανατολική Ουκρανία από την υπόλοιπη Ουκρανία, μοιάζει όλο και περισσότερο με θέατρο κλιμακούμενων αψιμαχιών. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι οι απώλειες Ουκρανών στρατιωτών από την αρχή της χρονιάς φθάνουν τις 20, ενώ αντίστοιχα οι κάτοικοι των αυτόνομων περιοχών θρηνούν θύματα από επιθέσεις με drones που έχουν προμηθεύσει στους Ουκρανούς οι δυτικοί σύμμαχοί τους. Σε τηλεφωνική συνομιλία με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο Ζελένσκι υποστήριξε ότι ο μόνος τρόπος να προστατευθεί η χώρα του είναι να ενταχθεί στη Συμμαχία, μια εξαιρετικά αποσταθεροποιητική ενέργεια την οποία οι ΗΠΑ ώς τώρα έχουν την προνοητικότητα να αποφεύγουν.

Συνολικά ο Ζελένσκι έχει καταγράψει μια μεγάλη στροφή από την προεκλογική ρητορική για την ανάγκη συμφιλίωσης και εξεύρεσης συμβιβαστικών λύσεων ώς τις τωρινές ενέργειες, που έχουν υπολογιστεί για να προκαλέσουν την αντίδραση της Μόσχας. Από τις αρχές Μαρτίου αποτελεί πλέον επίσημη πολιτική του ουκρανικού κράτους η ανακατάληψη της Κριμαίας, η οποία το 2014 προσαρτήθηκε στη Ρωσία έπειτα από δημοψήφισμα. Μέσω της Κριμαίας, η Ρωσία ελέγχει τη Μαύρη Θάλασσα και προστατεύει το μαλακό της υπογάστριο, οπότε ο ρεαλισμός, από την πλευρά της Ουκρανίας, θα προϋπέθετε τη σιωπηρή παραδοχή ότι η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη. Αντ’ αυτού, το Κίεβο έχει κόψει τις σιδηροδρομικές, αεροπορικές και οδικές συνδέσεις της Κριμαίας και κυρίως την παροχή ύδρευσης, με αποτέλεσμα τα σχέδια μιας ρωσικής εισβολής να περιλαμβάνουν, σε πρώτη φάση, την κατάληψη των εδαφών που θα προστάτευαν το κανάλι της ύδρευσης ανάμεσα στον ποταμό Δνείπερο και τον ισθμό της κριμαϊκής χερσονήσου. Πιθανότερη, πάντως, από μία ευθεία ρωσική ενέργεια, είναι μια αναζωπύρωση του εμφυλίου, με τη Ρωσία και τις ΗΠΑ/Βρετανία να στηρίζουν τις αντίπαλες πλευρές.

Ας σημειωθεί ότι ο Ζελένσκι εκλαμβάνει ως πολιτική απειλή τον φιλορώσο επικεφαλής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Βίκτορ Μεντβέντζουκ. Το κόμμα του ολιγάρχη Μεντβέντζουκ είχε αποσπάσει 13% στις προηγούμενες εκλογές, αλλά οι δημοσκοπήσεις το φθινόπωρο το έδειχναν στο 22%. Τον Φεβρουάριο ο Ζελένσκι «πάγωσε» τα περιουσιακά στοιχεία του Μεντβέντζουκ, του απαγόρευσε κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα και έκλεισε τους τρεις τηλεοπτικούς σταθμούς του, υποστηρίζοντας ότι χρηματοδοτεί τους αντάρτες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ.

To δεδομένο είναι ότι το Κίεβο δεν ενδιαφέρεται πλέον για τις συμφωνίες του Μινσκ, που προέβλεπαν την αναγνώριση ειδικού καθεστώτος για τις περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Η Γαλλία και η Γερμανία, που είχαν μεσολαβήσει για την επίτευξη των συμφωνιών αυτών, δεν λαμβάνονται υπόψη από την ουκρανική κυβέρνηση, η οποία προσβλέπει στη στήριξη των όλο και πιο σκληρών εθνικιστικών θέσεών της από τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Ο αγωγός φυσικού αερίου

Παρά τις αμερικανικές αντιδράσεις, το καλοκαίρι ολοκληρώνεται η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου North Stream II, ο οποίος συνδέει απευθείας τη Ρωσία με τη Γερμανία, παρακάμπτοντας την Ουκρανία. Απαξ και ο αγωγός τεθεί σε λειτουργία, το Κίεβο θα χάσει δισεκατομμύρια δολάρια εσόδων, καθώς και μέρος της γεωπολιτικής του επιρροής. Σε περίπτωση πολέμου στην Ουκρανία, ωστόσο, η Ευρώπη θα υποχρεωθεί να επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα, τορπιλίζοντας τον αγωγό. Από αμερικανικής σκοπιάς, θα συνιστούσε αυτή η προοπτική κίνητρο για την ενθάρρυνση ή έστω για τη μη αποτροπή πολεμικής σύρραξης στην Ουκρανία; Η Ευρώπη σίγουρα περιμένει κάτι καλύτερο από τον νέο Αμερικανό πρόεδρο.

Πηγή: Καθημερινή