Ο Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, κ. Ανδρέας Νικολακόπουλος, απάντησε σε Επίκαιρη Ερώτηση για την κατοχή και χρήση «SPRΑY» πιπεριού από γυναίκες θύματα, ως μέσο προστασίας και άμυνας, στα πλαίσια της συζήτησης στη Βουλή, την οποία κατέθεσε ο Βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης της Κ.Ο «ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ», κ. Ευστράτιος Σιμόπουλος, σχετικά με την κατοχή και χρήση «SPRAY» πιπεριού από γυναίκες θύματα, ως μέσο προστασίας και άμυνας.

Αρχικά, ο κ. Υφυπουργός, ανέφερε πως στο πλαίσιο του υλοποιούμενου Προγράμματος Αντεγκληματικής Πολιτικής (2020-2024), ο έλεγχος του νόμιμου και παράνομου κύκλου διακίνησης των όπλων, πυρομαχικών και εκρηκτικών υλών, αποτελεί βασική προτεραιότητα για το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας.

Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Νικολακόπουλος σημείωσε πως: «Κρίσιμο προκειμένου να απαντήσω στην ερώτησή σας, είναι να εξηγήσω αρχικά το θεσμικό πλαίσιο το οποίο υπάρχει σήμερα», και συνέχισε υποστηρίζοντας ότι το ζήτημα της κατοχής, χρήσης και εμπορίας των όπλων, ρυθμίζεται με τις διατάξεις του ν. 2168/1993, όπου στο άρθρο 1, περιγράφεται ειδικότερα ποια είδη νοούνται ως όπλα. Όπλα θεωρούνται επίσης τα αντικείμενα που είναι πρόσφορα για επίθεση, άμυνα ή ακινητοποίηση και ιδιαίτερα, μηχανισμοί και κάθε μέσο εκτόξευσης χημικών ουσιών (SPRAY) ή εκκένωσης ηλεκτρικής ενέργειας. «Συνεπώς, το SPRAY στο οποίο αναφέρεστε χαρακτηρίζεται ως όπλο σύμφωνα με την έννοια του νόμου».

Περαιτέρω, ο κ. Υφυπουργός υποστήριξε ότι, στην τελευταία τροποποίηση του ν. 2168/1993 που έγινε με το ν. 4678/2020, στο πλαίσιο εναρμόνισης της ελληνικής νομοθεσίας με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2017/853, σχετικά με τον έλεγχο της απόκτησης και της κατοχής όπλων, δεν τέθηκε θέμα προσθήκης ειδικής πρόβλεψης για χρήση μέσων εκτόξευσης χημικών ουσιών (SPRAY) πιπεριού από γυναίκες στο πλαίσιο της άμυνας. «Ωστόσο είναι χρήσιμη και ενδιαφέρουσα η πρόταση την οποία κάνετε, εγείρονται όμως κάποια ζητήματα τα οποία απασχολούν το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη», τόνισε ο κ. Νικολακόπουλος, απευθυνόμενος στον Βουλευτή της Α’ Θεσσαλονίκης.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα ζητήματα αυτά, λέγοντας ότι: «Το πρώτο θέμα, είναι τυχόν και ενδεχόμενα ζητήματα αντισυνταγματικότητας, ως προς τη δυνατότητα να δώσουμε μόνο σε ένα φύλο τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί το (SPRAY) πιπεριού ως μέσο άμυνας, και θα πρέπει να δούμε τι μπορεί να γίνει και με άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, που μπορεί να θέλουν να κάνουν χρήση. Οφείλουμε επίσης να εξετάσουμε και τις ενδεχόμενες συνέπειες από την προσθήκη στην νομοθεσία, ενός ακόμη είδους όπλου για το οποίο δεν θα απαιτείται άδεια, όπως γίνεται μέχρι τώρα με το αεροβόλο όπλο και τα μαχαίρια οικιακής χρήσης, τέχνης ή αλιείας».

Κατά τη διάρκεια της δευτερολογίας του, ο κ. Υφυπουργός υποστήριξε ότι βασικός άξονας της πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, είναι η διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών, καθώς και η πρόληψη και αποτελεσματική αντιμετώπιση κάθε μορφής ενδοοικογενειακής βίας, όπως επίσης και κάθε μορφής έμφυλης βίας. 

«Στο θέμα αυτό έχουμε κάνει πολλά και πρώτα απ όλα είναι η αυστηροποίηση των ποινών, αλλά και οι δυνατότητες που δώσαμε σε κάθε εμπλεκόμενο στη διαδικασία αυτή, να μπορεί να καταγγείλει κάθε περιστατικό. Θέλω να προσθέσω σε αυτά, μία πολύ σημαντική παρέμβαση που έγινε με το νόμο 5090/2024, για τον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και την καταπολέμηση αδικημάτων ενδοοικογενειακής βίας, όπου για πρώτη φορά προβλέφθηκε, η ψυχολογική βία κατά των ανηλίκων εκτός από τη σωματική. Ο νόμος προέβλεψε επίσης, ότι το θύμα δύναται να είναι άτομο που δέχεται τις υπηρεσίες φορέα παροχής κοινωνικής μέριμνας στον οποίο ο δράστης εργάζεται. Προέβλεψε την παράνομη ενδοοικογενειακή βία και απειλή ενώπιον ανηλίκου. Προέβλεψε την αρμοδιότητα για την ποινική διαμεσολάβηση και από τους ανακριτικούς υπαλλήλους. Εισήγαγε υποχρέωση τήρηση εχεμύθειας, για την ανακοίνωση με οποιονδήποτε τρόπο του ονοματεπώνυμου του θύματος αλλά και του δράστη, ενώ οι αστυνομικές Αρχές, υποχρεούνται πλέον να ενημερώσουν αμελλητί το θύμα και τους αρμόδιους φορείς δημοσίου τομέα, για να παρασχεθεί κάθε απαραίτητη αρωγή. Προβλέπεται πλέον ατομική αξιολόγηση των θυμάτων και διαχείριση του κινδύνου επανάληψης της βίας και δευτερογενούς θυματοποίησης, καθώς και ειδική διαδικασία εξέτασης ως μάρτυρα του ανήλικου θύματος, όπου διορίζεται και παρίσταται ως πραγματογνώμων, ειδικά εκπαιδευμένος παιδοψυχολόγος ή παιδοψυχίατρος, ενώ από Μάρτιο του 2023, ένα νέο τεχνολογικό εργαλείο το «Panic Button» προστέθηκε στα μέσα αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας και πλέον επεκτείνεται σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη», είπε ο κ. Υφυπουργός.

Στη συνέχεια ο κ. Νικολακόπουλος, αναφέρθηκε σε μία σειρά από κρίσιμους αριθμούς και στοιχεία, όσον αφορά τα ζητήματα αλλά και τις βελτιώσεις στο θεσμικό πλαίσιο που αφορά περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, λέγοντας ότι: «Τους πρώτους πέντε μήνες του 2024 είχαμε 7.494 περιστατικά και 4.409 συλλήψεις, αύξηση 67,45% συγκριτικά με το 2023, κάτι το οποίο σημαίνει ότι δίνουμε τη δυνατότητα σε περισσότερες γυναίκες, να «σπάσουν» τη σιωπή και να μιλήσουν, ενώ το πλαίσιο ανταπόκρισης της Ελληνικής Αστυνομίας έχει ενισχυθεί και κανένα θύμα δεν αισθάνεται πλέον απροστάτευτο. Σε κάθε Διεύθυνση Αστυνομίας υπάρχει τουλάχιστον ένας ειδικά διαμορφωμένος χώρος «safe house», ο οποίος λειτουργεί ως καταφύγιο για τις γυναίκες, τα παιδιά τους, τις οικογένειες που έχουν ανάγκη. Καταρτίστηκε δεκάλογος με βασικές ενέργειες αστυνομικής ανταπόκρισης, ο οποίος στοχεύει στην υποβοήθηση του έργου του αστυνομικού προσωπικού, δημιουργήθηκε οδηγός με πληροφορίες για τη νομοθεσία, τα δικαιώματα των θυμάτων και τις υποχρεώσεις των αστυνομικών, που έχει δημοσιοποιηθεί, με σκοπό την ενημέρωση όλων των πολιτών, και σχεδιάστηκε ειδική φόρμα αξιολόγησης της αστυνομικής ανταπόκρισης, που μπορεί να συμπληρώνει κάθε θύμα ενδοοικογενειακής βίας ανώνυμα. Και βέβαια από τον Ιούνιο του 2024 ιδρύθηκαν και ξεκίνησαν τη λειτουργία τους 45 νέα γραφεία αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας, ενώ πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη εγκαινιάστηκε ένα τρίτο γραφείο στην περιοχή Χαριλάου, και το προσωπικό που τα στελεχώνει έχει παρακολουθήσει στοχευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, με έμφαση στην ενίσχυση επικοινωνιακών δεξιοτήτων και την ενσυναίσθηση. Έχουν γίνει πολλά και θα γίνουν ακόμη περισσότερα, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτό το κοινωνικό φαινόμενο, το οποίο πράγματι βρίσκεται σε έξαρση. Κάθε πρόταση λοιπόν, πάνω στην αντιμετώπιση αυτού είναι ενδιαφέρουσα και εξετάζεται», τόνισε χαρακτηριστικά, καταλήγοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Υφυπουργός.