Η εορτή των Χριστουγέννων είναι η ένσαρκη παρουσία του Θεού στη γη. Καταδέχεται ο Θεός να κατέβει στον κόσμο, να συναναστραφεί με τα δημιουργήματά Του και να τα λυτρώσει από τη ζοφερή κατάσταση του θανάτου.

Η γέννησή Του προφητεύεται με ακρίβεια στο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης. Γεγονότα όπως ο τόπος και ο τρόπος της παρουσίας Του υποδεικνύονται με ακρίβεια. Όμως την ανάγκη της λύτρωσης δεν την είχε μόνο ο λαός του Ισραήλ αλλά όλη η ανθρωπότητα. Με πρώτους τους Έλληνες τα ανήσυχα πνεύματα των προγόνων μας που δεν μπορούσαν να δεχτούν τις θεότητες της εποχής.

Χαρακτηριστικά θα αναφέρουμε κάποια παραδείγματα. Ο Αισχύλος βάζει στο στόμα του Ερμή την σαφώς μεσσιανική προαγγελία ότι δεν πρέπει να περιμένει το τέλος των δεινών του πριν να φανεί ένας Θεός ο οποίος θα Τον διαδεχτεί στο μαρτύριο αυτό και εκούσια θα κατέβει στον σκοτεινό Αδη και στα ζοφερά βάθη του Τάρταρου. Σαφέστατα αναφέρεται στον Θεάνθρωπο όπου θα γίνει εκούσιο εξιλαστήριο θύμα για να λυτρώσει τον κόσμο από την αμαρτία. Η έντονη Θεανθρωπική προσδοκία των Ελλήνων με μεγαλύτερη ακόμα διαύγεια προβάλλεται στη διδασκαλία του Σωκράτη με διατύπωση που καταπλήσσει. Ο Πλάτων στην Απολογία Σωκράτους αναφέρει ο μεγάλος φιλόσοφος στους δικαστές του: «Θα μείνετε κοιμισμένοι σε όλη σας τη ζωή εάν δεν σας λυπηθεί ο Θεός να σας στείλει κάποιον άλλον». (18 31.Α). Ο έξοχος νους του Πλάτωνος που πολλοί τον αποκάλεσαν πρόδρομο του Χριστιανισμού αυτόν τον έκτακτο απεσταλμένο στην Πολιτεία του Τον ονόμασε Μεσίτη, Σωτήρα, Θεό και Υιό Θεού. Συγκεκριμένα λέει: «Πάλι επανερχόμαστε στο θέμα επικαλούμενοι τούτο ότι διασώζουμε μια διδασκαλία από κάποια παράδοξη και ασυνήθιστη προς τα γενικώς παραδεκτά διήγηση, κατά την οποία από την αρχαιότητα μέχρι τώρα αναμένουμε Σωτήρα Θεό». (Πολιτεία Β', V 40.4-5, 361-362).

Είναι χαρακτηριστικό πόσο φωτίζεται ο Πλάτωνας στο έργο του Πολιτεία που κανείς θαυμάζει την πρόνοια και την αγάπη του Θεού προς όλους τους ανθρώπους. Σαν πατέρας της Εκκλησίας χωρίς να γνωρίζει τον Χριστό σε άλλο σημείο Τον περιγράφει με ακρίβεια λέγοντας: «... θα απογυμνωθεί από όλα εκτός από την δικαιοσύνη ... διότι χωρίς σε τίποτα να αδικεί θα δυσφημιστεί πολύ σαν άδικος, ώστε θα βασανιστεί για την δικαιοσύνη... αλλά θα μείνει αμετακίνητος μέχρι θανάτου και ενώ θα είναι δίκαιος θα θεωρείται άδικος σε όλη Του τη ζωή. Τέτοιες διαθέσεις έχοντας ο δίκαιος θα μαστιγωθεί, θα στρεβλωθεί, θα δεθεί, θα ανάψουν τα μάτια Του και στα τελευταία Του αφού πάθει όλα τα κακά, θα προσηλωθεί επάνω σε ένα πάσσαλο». (Πολιτεία Β', V 362) Πραγματικά ο ?γιος Ιωάννης Ευχαΐτων δικαιώνεται που παρακαλά τον Χριστό μας να αξιώσει τον Πλάτωνα στη Βασιλεία του Θεού.

Ο Σόλων ένας από τους 7 μεγάλους σοφούς της αρχαίας Ελλάδας αναφέρει στις σκέψεις του: «Κάποια μέρα στη διαιρεμένη ανθρωπότητα η άσαρκη Θεότης θα λάβει σάρκα. Αυτή η Θεότης θα φέρει την απαλλαγή από τα πάθη. Ο ένσαρκος αυτός Θεός θα κρεμαστεί από αχάριστο λαό και θα υποστεί εκούσια όλα τα πάθη». Ο Ρωμαίος φιλόσοφος Σενέκας στην επιστολή του ad Lucillium αναφέρεται στην Επικούρειο φιλοσοφία για το ιδανικό ενός ανώτερου ανθρώπου. Μας πληροφορεί ο ίδιος σχετικά με τον φιλόσοφο Επίκουρο τα εξής: «Οφείλουμε λέγει ο Επίκουρος, να αναζητήσουμε έναν ευγενή άνθρωπο τον οποίο να έχουμε πάντοτε εμπρός στα μάτια μας για να ζούμε σαν να μας αντικρίζει και να κάνουμε οτιδήποτε σαν να το βλέπει». (11,8). Δεν ήταν μόνο οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι όμως που ψάχναν την αλήθεια και οι άλλοι λαοί προσπαθούσαν να βρουν τον αληθινό Θεό.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Πέρση Ιστάσπη πατέρα του βασιλιά Δαρείου του Α ο οποίος είχε διαδώσει σαφείς προφητείες περί του προσδοκομένου Λυτρωτού τις οποίες παρέλαβε από τις Ινδίες. Σχετικά με τα κείμενα του Ιστάσπη μας πληροφορεί ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς στο έργο του "Στρωματείς" (6, 5) γραμμένο τον Β αιώνα μ.Χ. Αναφέρει χαρακτηριστικά: « ... Ιστάσπη αν πάρετε διαβάστε και θα βρείτε ότι πολύ φανερότερα και σαφέστερα περιγράφει τον Υιό του Θεού και ότι πολλοί βασιλείς θα αντιπαραταχθούν στον Χριστό, μισώντας Αυτόν και όσους φέρουν το όνομά Του και πιστεύουν σε Αυτόν, καθώς και την υπομονή Του και την παρουσία Του». Και οι κάτοικοι του Σιάμ, της νήσου Κεϋλάνης και της Ιαπωνίας επίστευαν ακράδαντα ότι ένας Θεός με το όνομα Σόμμον Κόδαμ επρόκειτο να έρθει για να σώσει το ανθρώπινο γένος ικανοποιώντας τον Ύψιστο Θεό για τις αμαρτίες των ανθρώπων.

Όλες αυτές οι προσπάθειες να βρει ο άνθρωπος την αλήθεια συνέβαιναν διότι όπως αναφέρει ο κορυφαίος της Γαλλικής Εκκλησιαστικής Ρητορείας Bossuet (17ος αιώνας): «Τα πάντα έγιναν θεοί εκτός από τον αληθινό Θεό». Και κατά τον Βασίλειο Σελευκείας, υπήρχαν: «Παντού είδωλα αλλά πουθενά μεταξύ αυτών δεν έβρισκες τον Θεό». Γι'αυτό και τα μεγάλα πνεύματα των λαών που έψαχναν την αλήθεια που εδώ λόγω του περιορισμού ενός δημοσιευμένου άρθρου δεν μπορούμε να τα αναφέρουμε καθώς επίσης και εκατοντάδες μαρτυρίες της αρχαίας εποχής ανεδείκνυαν την ανάγκη των ανθρώπων να βρουν την αλήθεια.

Κλείνοντας αυτό το άρθρο θεωρώ ότι οφείλουμε ευγνωμοσύνη για άλλη μια φορά στον Θεό μας που ανέδειξε τέτοιες σπουδαίες προσωπικότητες που με τα κείμενά τους αποδεικνύουν την αγωνία που είχαν να βρουν τον Αληθινό Θεό και προτρέπουν τους σημερινούς υβριστές του Χριστού μας να ψάξουν την αλήθεια και να ελευθερωθούν από το σκοτάδι. Εμάς δε τους Χριστιανούς καρδιακά να προσευχόμαστε για αυτούς.

Καλά Χριστούγεννα

π. Νικόδημος